ملا شدن چه مشکل

معرفي چند کتاب درباره لباس، ظاهر، رفتار و درس و بحث روحاني
 

قطعاً مکتوباتي که در مورد ظواهر و آداب طلبگي موجود است بيش از اين چيزي است که در دو صفحه مجله ما به اختصار آمده. آنچه قبل از معرفي کتاب ها مهم مي نمايد اين است که ظواهر و شئونات طلبه و روحاني بودن از قديم الايام اهميت ويژه داشته و فصل مهمي در تعاملات اساتيد و طلاب جوان را تشکيل مي داده. پر واضح است که اساتيد حوزه از تأثير اين شئونات در رابطه ميان مردم و روحانيت به خوبي آگاه بوده اند.

ميقات سفر
 

استاد مهدي هادوي، نشر خانه خرد
 

در مقدمه اين کتاب مي خوانيم: « اين جزوه کوچک حاصل دست نويسنده اي است که چون همه ما و شما اين مسير را با همه موانعش طي کرده و به سرانجام رسانده و در تلاش پاسخ به پرسش هايي است که ما تا کنون کمتر برايش پاسخي يافته ايم. بازگشت به باورهاي نخستين، انتخاب شيوه تحصيل، نگاه اميدوار به آينده و فردايي روشن و همراه با خشنودي امام زمين و زمان نکاتي است که در همت واژگان اين نوشتار است.»
در اين کتاب استاد هادوي که خود از استادان نامدار حوزه علميه قم محسوب مي شوند پس از بررسي عوامل و مسائلي که موجب ورود انسان در جرگه طلبگي مي شود، بحث کوتاهي در مورد اجتهاد چيستي آن و موانع آن مي پردازند و پس از آن در فصل ديگر کتاب به علوم حوزوي و ضرورت تحصيل آن مي پردازند. در فصل پنجم که طولاني ترين فصل کتاب نيز هست به بررسي روش تحصيل در حوزه اشاره مي کنند که مطالعه اين نوع روش و به کار بستن آن علاوه بر طلاب براي دانشجويان و دانش آموزان نيز قطعاً مفيد خواهد بود.
در آخرين فصل کتاب 128 صفحه اي از شخصيت علمي و اخلاقي طلبه و شأن او سخن رفته است.

زير نور ماه
 

سيد علي موسوي، نشر فرانديش
 

(کتاب 36 سري کتاب هاي دانشجويي)
اين زير نور ماه با آن زير نور ماه (فيلم) هيچ رابطه اي ندارد؛ بلکه مجموعه خاطرات و توصيه هايي است براي طلاب و همان طور که روي جلد کتاب آمده: « براي آنها که مي خواهند طلبه شوند يا طلبه ها را دوست دارند.»
نويسنده در پي نشان دادن و انتقال سنت ها و خصوصيات زيباي اخلاقي نظام آموزشي در حوزه هاست؛ نجابت، احترام به پيشکسوتان و نحوه تعامل با مردم.
اين کتاب اگرچه در 47 صفحه پالتويي نوشته شده و در کمتر از يک ساعت به پايان مي رسد؛ اما از آن کتاب هايي است که تا سال ها مطالبش در ذهنتان خواهد ماند؛ حتي اگر قصد طلبگي هم نداريد باز به خواندنش مي ارزد.

مدارس و حوزه هاي علميه شيعه
 

دکتر علي اکبر ولايتي، امير کبير
 

(کتاب هاي جيبي)
دکتر ولايتي با اينکه چهره ماندگار پزشکي شناخته شده ولي بيشتر در تاريخ و سياست چهره نامداري است. چند ماه پيش نيز يکي از سترگ ترين کارهايشان با عنوان «نقش شيعه در فرهنگ و تمدن اسلام و ايران» در هزار و اندي صفحه توسط انتشارات اميرکبير چاپ شد که با استقبال گسترده جامعه علمي کشور روبه رو شد.
اميرکبير براي استفاده سهل تر مخاطبان، کتاب را بر اساس فصولش تبديل به 12 کتابچه کرده که اولين جلد از اين سري کتابچه ها مربوط به مدارس و حوزه هاي علميه شيعه است.
در واقع اين کتاب تاريخچه گزيده اي از حوزه هاي علميه شيعه است که با وجود پرنور حضرت نبي مکرم اسلام و حضرت اميرالمومنين(ع) آغاز شده و تاکنون ادامه دارد. علاوه بر تاريخ حوزه هاي بزرگ شيعه، در فصل هاي ديگر کتاب به علوم حوزوي و کتاب هاي درسي آن پرداخته شده است.
مدارس و حوزه هاي علميه شيعه در 240 صفحه با قطع جيبي به چاپ رسيده است.

درآمدي بر زي طلبگي
 

محمد عالم زاده نوري، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي
 

«اين کار خارج از زي طلبگي است.» اين جمله اي است که بعد از طلبگي بارها در مورد برخي رفتارها که تا قبل از اين برايتان مشکلي نداشت و به هيچ وجه ناپسند شمرده نمي شد، خواهيد گفت يا خواهيد شنيد. زي طلبگي يعني هنجارها و به قولي معروفات صنفي طلبه و هر چيز خارج از زي طلبگي يعني رفتارهاي ناهنجار و منکرات صنف طلبه. اين کتاب که توسط نويسنده اي به تحرير درآمده که به صورت تخصصي به مطالعه در مورد حوزه روحانيت مي پردازد دقيقاً به دنبال تبيين اين نکته است. که چه چيزهايي و بر چه اساسي براي طلبه آزاد و مجاز است و چه چيزهايي ناروا و ناپسند. مطالعه اين کتاب را اگر طلبه ايد به هيچ قيمتي از دست ندهيد و اگر طلبه نيستيد سعي چنداني براي به دست آوردنش نکنيد (چون بدون آشنايي با عرف طلبگي استفاده کافي را از اين کتاب نخواهيد برد.)

لباس روحانيت چراها و بايدها
 

محمد عالم زاده نوري، مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني (ره)
 

آنچه در مقدمه اين کتاب آمده خود بهترين معرف کتاب و ضرورت قلمي شدن آن است: «دانش آموختگان علوم ديني پس از چند سال تحصيل در حوزه و يک دوره آشنايي با فقه اسلامي، غالباً در پوششي ويژه و متفاوت از ديگر مردم به لباس روحانيت درمي آيند. اين لباس با وجود پيشينه طولاني، هنوز در معرض پرسش هاي فراواني قرار دارد.
کاوش براي يافتن پاسخ به اين نگراني ها، براي طلاب نوعي تأمل در سبک و سيره زندگي است... اين بررسي ها براي فرد فرد طلاب ضرورت شخصي و براي جامعه اسلامي در شرايط امروز ضرورتي اجتماعي دارد. روحانيت شيعه که امروز از داخل و خارج در معرض هجوم انواع شبهه ها و انتقادها قرار گرفته است، بايد در فاصله زمان کوتاهي فلسفه پيدايش، سر حضور، رسالت نهايي، کيفيت عمل و منطق خود را براي عموم تبيين و انبوه نگراني ها را با بحث نظري يا اقدام عملي حل و رفع کند.» لباس روحانيت چراها و بايدها هم دقيقاً در پي اين تبيين و رفع ابهامات است.
اگر طلبه ايد و قصد معمم شدن داريد، هر طور شده اين کتاب را پيدا کنيد و حتي اگر به عنوان يک مسلمان قصد دفاع از اين لباس را داريد خواندن اين کتاب برايتان مفيد خواهد بود.

هويت صنفي روحاني
 

محمدرضا حکيمي، دفتر نشر فرهنگ اسلامي
کتاب هاي حکيمي همگي دو ويژگي مميز دارند که يکي ظاهري است و ديگري باطني. ويژگي ظاهري کتاب هاي ايشان جلد سفيد با خورشيدي خونين و سرخ در گوشه چپ بالاي جلد (براي تفسير اين طرح و خورشيد به پايان کتاب خورشيد مغرب مراجعه کنيد.) و ويژگي باطني، قلم انقلابي و توفنده ايشان است؛ قلمي سازش ناپذيرو رسا که در کلمه کلمه اش خون دل و بغض در گلوي نويسنده اش را مي توان ديد.
«هويت صنفي روحاني» نيز از اين دو ويژگي خالي نيست. اين کتاب در واقع سخنراني استاد در آبان 1358 در مدرسه فيضيه براي طلاب است که بعدها از نوار روي کاغذ پياده شده و پس از اصلاحات و اضافاتي که استاد در آن اعمال کرده اند به اين شکل درآمده است. اگر از طرفداران استاد حکيمي هستيد که حتماً تا حال اين کتاب را خوانده ايد و اگر چندان آشنايي اي با قلم ايشان نداريد، خواندن اين کتاب سرآغاز جالبي براي علاقمند شدن به کتاب هاي ايشان خواهد بود.
تعريف «طلبگي» از ديدگاه استاد پايان بخش معرفي اين کتاب باشد:
«طلبگي يعني: کسب علوم و معارف قرآني و شناخت فرهنک اسلام و ابعاد آن، در نظام سراسر کوشش حوزه اي"، توأم با عمل و اخلاص و زهد در رابطه با تعهد و رسالت.»

آفات الطلاب
 

شاکر برخوردار مفيد، انتشارات لاهوت قم
 

اين کتاب نيز در واقع جلد دوم کتاب قبلي است. در آن کتاب از امور شايسته براي طلبه سخن رفته بود و در اين کتاب موانع و مشکلات راه بيان شده است. 19 آفت که امکان دارد نهال هاي با طراوت را از ثمردهي بازدارد، در اين کتاب معرفي شده و در موردشان و گاه در روش دفع و رفعشان راهکارهايي ارائه شده است.

آداب الطلاب
 

شاکر برخوردار مفيد، انتشارات لاهوت قم
 

کمتر کسي را مي توان سراغ داشت که طلبگي کرده باشد و نام آيت الله مجتهدي و مدرسه او را نشنيده باشد. آيت الله مجتهدي قريب به 60 سال عمر با برکتشان را مشغول تربيت و تعليم طلابي بوده اند که امروز در بسياري از نقاط کشور و مؤسسات علمي مي توان نشاني از شاگردان ايشان يافت. اين کتاب هم توسط يکي از شاگردان ايشان تحرير يافته درواقع مجموعه توصيه ها و مباحث اخلاقي- تربيتي ايشان است براي طلاب که رعايت اين مسائل براي شکوفايي و پيشرفت در تحصيل و تهذيب هر طلبه اي الزامي است. ماه هاي اول طلبگي بهترين زمان براي مطالعه اين کتاب است.
منبع: نشريه همشهري قرآن (آيه) شماره2